Obraz Matki Boskiej Częstochowskiej
Podstawą wszystkich przywilejów Maryi jest Jej Boskie Macierzyństwo. Dlatego każda ikona z Wyobrażeniem Maryi w sposób jasny i czytelny przybliża tę prawdę, ukazując Jezusa w ramionach Matki, gdyż dary i przywileje Błogosławionej Dziewicy […] zawsze odnoszą się do Chrystusa . Nie można oddzielać Matki od Syna. Rozumieli to dobrze święci malarze ikon, którzy wiedzieli, ze swym dziełem przedstawiają tajemnice wiary w oparciu o fundamentalne prawdy nauczane przez Kościół Toteż ich obrazy stanowią zwartą, jednolitą kompozycję. Jasnogórski Obraz jest taką zwartą jednością kompozycyjną opartą na kryteriach biblijno-kościelnych. Oblicze Matki Boskiej Jasnogórskiej mobilizuje do modlitwy, pobudza do refleksji niezależnie od tego, czy przemawia z całego bogactwa ozdób i kosztowności, czy też wota z Wizerunku niepopularnego, czyli bez koron i wotywnych sukienek. Twarz ta pełna smutku i dostojna powagą, która nie odstrasza, przenosi człowieka wierzącego w inny świat wartości, chociaż nie zabiera go z tego świata. Rejestruje wszystkie napięcia ludzkie, dar i tragedię ludzkiego istnienia, człowieka wezwanego do życia poprzez tajemnicę krzyża uwielbionego mocą Zmartwychwstania Jezusa. Przypominają to cięcia na policzku Maryi.
Obraz Matki Boskiej Częstochowskiej nosi cechy ikony bizantyjskiej i czczony jest w Polsce w tak powszechny sposób, że stał się jednym z głównych symbolów religijności tego kraju. Podobnie jak historia Polski, tak i on zawiera w sobie tajemnicę współistnienia i współżycia elementów chrześcijaństwa Wschodu i Zachodu. Splata ich rzeczywistości ujawnione i zrozumiałe, a zarazem nieodgadnione i tajemnicze. Tym bardziej ważną jest rzeczą podjąć refleksję nad wewnętrzną wymową treści, które w owych pradziejach sprawiły, że Polska, która przecież przyjęła chrzest i obrządek z ręki Kościoła Zachodniego, w swojej religijności potrafiła jednocześnie związać się sercem z wielkim darem chrześcijaństwa wschodniego, jakim jest dla niej Obraz Matki Boskiej Częstochowskiej. Taka refleksja winna ułatwić odczytanie kontemplatywnych elementów Obrazu i uprzystępnić głębsze wniknięcie w tajemnicę powszechnego kultu Matki Boga-Człowieka, a zarazem przybliżyć współczynniki ekumeniczne i egzystencjalne tegoż kultu.
Sobór Nicejski II nie poprzestaje na stwierdzeniu dopuszczalności wizerunków, ale stara się ukazać ich przydatność dla chrześcijańskiego kultu: Im częściej bowiem [wierni] spoglądają na ich obrazowe przedstawienie, tym bardziej także się zachęcają do wspominania i umiłowania pierwowzorów, do oddawania im czci i pokłonu. Wskazania te odnoszą się w szczególny sposób do kultu Maryi. Obrazy, ikony i figury Matki Bożej, znajdujące się w domach, miejscach publicznych, w niezliczonych kościołach i kaplicach, pomagają wiernym odczuwać Jej nieustanną obecność i wzywać Jej miłościwej opieki w różnych okolicznościach życia. Nadając konkretny i niejako widzialny wymiar macierzyńskiej dobroci Maryi, zachęcają wiernych, by zwracali się do Niej, modlili się do Niej z ufnością i naśladowali Jej wielkoduszne posłuszeństwo woli Bożej .
Żaden ze znanych wizerunków nie przedstawia autentycznego oblicza Maryi, co przyznawał już św. Augustyn ; niemniej pomagają nam one nawiązać żywsze relacje z Matką Bożą. Dlatego zasługuje na poparcie zwyczaj umieszczania Jej wizerunków w miejscach kultu i w innych budynkach, aby przypominały o Jej pomocy w trudnościach, wzywały do świętości i wierności Bogu.
Sobór Watykański II wzywa jednak teologów i kaznodziejów, aby wystrzegali się zarówno przesady, jak i minimalizmu w przedstawianiu szczególnej godności Matki Bożej. Następnie dodaje: Studiując pilnie pod przewodem Urzędu Nauczycielskiego Pismo Święte, Ojców i Doktorów oraz liturgie Kościoła, niechaj we właściwy sposób wyjaśniają dary i przywileje Błogosławionej Dziewicy, które zawsze odnoszą się do Chrystusa, źródła wszelkiej prawdy, świętości i pobożności. Gwarancją autentyczności doktryny maryjnej jest wierność Pismu Świętemu i Tradycji, a także tekstom liturgicznym i Magisterium. Jej nieodzownym elementem jest odniesienie do Chrystusa: w Maryi, bowiem wszystko pochodzi od Chrystusa i ku Niemu jest skierowane.
Światło jasnogórskie jest nie tylko elementem pewnej rozpowszechnionej symboliki. Jest również pewną cząstka ewangelii i wypływająca z niej teologia cudownego obrazu. Pielgrzymi nawiedzają je nie tylko z miłości do dzieł sztuki czy obrazowej lekcji historii. Oni zwłaszcza (szczególnie ci piesi) wędrują na tę Górę po światło, które chcą ponieść w życie, po wiarę i moc do spełnienia powinności, po prawdę. Piękno, które stąd emanuje, a przede wszystkim prawda, która tu tryska i duchowa energia, której się tu doświadcza, stanowią jedynie fragmenty ewangelii jasnogórskiej. A tu głosi się ewangelię obecności macierzyńskiej Maryi w dziejach Kościoła i Narodu. Podstawą, którą należy odczytać można ująć w zdaniu: trzeba chronić, zachować, powiększyć promieniującą moc Maryi.
Informacje z: www.jasnagora.pl
